خانواده نقطه آغازین

یکی از مشکلات و کاستی های جامعه ما گریز از کتاب و پایین بودن سطح فرهنگ مطالعه است.

"اقْرَأْ بِاسْمِ رَبِّکَ الَّذِی خَلَقَ" ، این تنها یک آیه اما اولین آیه است که بر پیامبرعظیم الشان اسلام نازل شد و منشا بزرگترین تحولات بشری در تاریخ گشت. دین اسلام با خواندن آغاز می‌کند و این دستور صریح پروردگار است که بر  حضرت محمد(ص) نازل و بر جهانیان ابلاغ گشت. مهمترین تفسیرها و برداشت‌ها از این آیه شریفه این است که اسلام در ابتدا و در اولین آیه که بر پیامبرش وحی شده بر خواندن تاکید می‌کند.

کتاب، محصول تجربه‌های بشری و خلاقیت‌های ذهنی و آموخته‌های دراز مدت انسان است. سهم کتاب در انتقال دانش‌ها گاهی به مراتب بیشتر و فراتر از دیگر ابزار آموزشی است. کتاب وسیله‌ای است که دانش بشری به مدد آن از تباه شدن مصون می‌ماند و به آیندگان منتقل می‌شود. پدید آوردن آثار علمی و فرهنگ مکتوب از توصیه‌های مهم اولیای دین است و به گسترش دانش کمک می‌کند و به عنوان یک میراث فرهنگی برای نسل های آینده ماندگار می‌شود.

علاقه به کتاب و کتاب خوانی، باید از کودکی به وجود آید. از راه های علاقه‌مند کردن کودکان به کتاب و کتاب خوانی، این است که بزرگ‌ترها هم چنان که خود مطالعه می‌کنند، آثار کودکانه مناسبی را انتخاب و در فرصت‌های مطلوب، برای کودکانشان بخوانند. این کار باعث می‌شود کودک، دوستدار کتاب و علاقه مند به کتاب خوانی پرورش یابد و این عشق و علاقه، به تدریج در وجودش نهادینه شود. بنابراین، برای رسیدن به شرایط مطلوب، چاره ای جز به وجود آوردن عادت کتاب خوانی از دوران کودکی در انسان ها نداریم. پس باید مطالعه را به کودکان و نوجوانان آموخت و آنها را به این مسئله عادت داد.

خانواده,، نقطه آغازین, ایجاد عشق به کتابخوانی

برای ایجاد علاقه به کتاب و کتابخوانی، عوامل متعددی نقش دارند که نخستین آنها «خانواده,» است. در واقع نقطه آغازین, ایجاد عشق و علاقه به کتاب و کتابخوانی از خانواده, آغاز می‌گردد؛ زیرا طبق دیدگاه روان شناسان، شخصیت و هویت کودک در قدم اول در خانواده, شکل می‌گیرد. به طور طبیعی والدین علاقه مند به کتاب فرزندانی دوستدار مطالعه خواهند داشت و عکس آن نیز صادق است.

تجربه نشان داده است که فرزندانی که در خانواده,‌های اهل دانش بزرگ می‌شوند، میزان مطالعه و گرایش به کتابخوانی در آنان نسبت به خانواده,‌هایی که تمایلی به کتاب و مطالعه ندارند بسیار بیشتر است. اکثر علما و دانشمندان در خانواده,‌هایی رشد نموده اند که والدین آنان اهل مطالعه و پژوهش بوده اند. زمانی که فرزندی می‌بیند که کتابخانه‌ای در خانه هست و پدر و مادر و همگی اعضای خانواده,، ساعاتی را به مطالعه اختصاص می‌دهند، دیگر، حتی نیاز به گفتن این که «باید مطالعه کنی» وجود ندارد.

یکی از مشکلات و کاستی های جامعه ما گریز از کتاب و پایین بودن سطح فرهنگ مطالعه است. این نقیصه، ریشه‌ها و علت‌های مختلفی می‌تواند داشته باشد که شاید در رأس آنها «عدم احساس ضرورت» است. تا وقتی انسان در وضعیت «نیاز» قرار نگیرد، در پی رفع آن نخواهد افتاد.

اهمیت کتاب هنگامی که روح به معنی اینکه در پیکره هنر دمیده گردد و معنویت به شکل هنری ارائه می‌شود درجه تاثیرگذاری و ماندگاری آن به شدت روبه فزونی می‌رود و پرداختن به اصولی از مسایل فرهنگی کشور از جمله مسئله کتابخوانی و راه حل‌های جهت رفع معضلات، تنگناها و مشکلات آن، اگرچه اموری است که نیازمند همت همگانی می‌باشد ولی بخش‌های دولتی مسئول آن هستند و می‌بایست در راه آن سرمایه‌گذاری نموده و با بصیرت و قدرت نظارت لازم بر مسایل فرهنگی داشته باشند و آن را سر و سامان دهند و دستگاه‌های دولتی اداره‌کننده‌ی کشور می‌بایست با پیشتازی کسانی را که دارای تفکر و اهل قلم هستند ترغیب نمایند تا به مطالعه و تحقیق دست زده و حاصل و نتیجه تلاش‌هایشان را در معرض استفاده کننده و همگان بگذارند و از این طریق می‌توان فرهنگ جامعه را به پویایی و بالندگی رساند.

تاکید مقام معظم رهبری بر اهمیت علم و کتاب

به دلیل اهمیت کتاب و کتابخوانی رهبر معظم انقلاب در موارد متعددی در خصوص اهمیت علم و کتاب می فرمایند: " وظیفه همه افراد فرهیخته و همه نهادهای فرهنگی کشور است که در اشاعه، گسترش و تقویت هرچه بیشتر مساله کتاب و کتابخوانی اهتمام ورزند و در یک کلام، همه درد آشنایان و دل آگاهان به منظور بسیج همگانی برای گسترش فرهنگ کتاب و کتابخوانی بپاخیزند، تا هنگامه خجسته ای پیش آید که در آن، «کتاب» همه جا، برای همه کس و در همه وقت به وفور یافت شود و مطرح باشد ونیز هیچ کس در هیچ جا، هیچ بهانه‌ای برای کتاب نخواندن نداشته باشد".

وی همچنین بیان کردند: اسلام دین «علم» و «پایبندی به ارزشهای معنوی» است؛ "امروز کتابخوانی و علم‌ آموزی، نه تنها یک وظیفه ‌ ملی، که یک واجب دینی است، در جامعه‌ ی اسلامی، کتابخوانی باید همگانی و فراگیر شود، فرآیند کمال بشری به وسیله‌ ی کتاب تحقق می ‌یابد" و "کتاب، دروازه ای به سوی جهان گسترده‌ ی دانش و معرفت است".